Inleiding

De Jaarstukken 2014 bestaan uit het jaarverslag (programmaverantwoording en paragrafen) en de jaarrekening (het overzicht van baten en lasten in de rekening en de balans). Voor de indeling is de opzet van de Begroting 2014 gevolgd waarin 10 programma’s zijn opgenomen. Bij de omschrijvingen van de beleidsopgaven zijn die van de Begroting 2015 aangehouden, maar wel met de doelstellingen en resultaten zoals die in de Begroting 2014 zijn beschreven, zodat een goede herkenbare vergelijking mogelijk blijft.

Het vrij besteedbare resultaat 2014 bedraagt € 2.051.000,--. Dit is het resultaat na verwerking van mutaties in reserves. Wij stellen voor om dit bedrag toe te voegen aan de Reserve voor algemene doeleinden. Een nadere specificatie van de verschillen tussen begrote en gerealiseerde saldi groter dan € 50.000,-- is te vinden in paragraaf II.2.

Om de begroting 2014, na de 5e begrotingswijziging 2014, sluitend te maken is een toevoeging aan de Reserve voor algemene doeleinden geraamd van € 6.602.000,--. Door de toevoeging van het rekeningresultaat van € 2.051.000,-- wordt er per saldo € 8.652.623,-- aan de algemene reserve toegevoegd, zodat deze reserve groter is geworden.

Het rekeningsaldo 2014, vóór verwerking van niet-begrote mutaties in reserves, bedraagt € 6.465.000,-- positief. In de hierna opgenomen tabel wordt dit bedrag per programma uitgesplitst. Dit jaar zijn het vaak vele relatief kleinere afwijkingen die hebben geleid tot het rekeningresultaat. De voornaamste afwijkingen betreffen posten binnen Programma 7. Groen Drenthe: pMJP, Natuur en landschap en Landbouw.  Onder andere op Programmatische Aanpak Stikstof is een voordeel gerealiseerd, ook het beheer binnen EHS geeft een behoorlijk voordeel net als het budget Uitfinanciering ILG verplichtingen overige natuur. Binnen dit programma zijn echter ook nadelen gerealiseerd ,dat betreft de posten Ontwikkelopgaven verwering en inrichting en de Opbrengst verkoop grond en gebouwen. Per saldo is het voordeel op dit programma € 1.707.000,--.  Daarnaast zijn er de volgende grotere afwijkingen; binnen het Ruimtelijk Economische Programma is een voordeel van € 995.000,--, op onderhoud en verbeteringswerken N34 voordeel € 557.000,--, en is er een nadeel van € 553.000,-- binnen de Projecten versterking economische structuur. Per saldo wordt voorgesteld € 3.174.000,-- aan bestemmingsreserves toe te voegen (zie voor de specificatie III.3 Bestemming van het resultaat). De stand van zaken wordt in de desbetreffende programma’s toegelicht.

In de programmaverantwoording is per programma opgenomen welke bedragen worden toegevoegd aan de achterliggende reserves. Hierdoor is beter inzichtelijk gemaakt welke bedragen binnen de programma’s met reserves worden verrekend en welke bedragen tot de voor- en nadelen van het rekeningsaldo behoren. In de paragraaf I.2.8 Reserves en voorzieningen is meer informatie over de reserves te lezen.

De jaarstukken zijn onderverdeeld in het jaarverslag en de jaarrekening. Beide documenten geven provinciale staten de mogelijkheden om invulling te geven aan hun controlerende rol. Gedeputeerde staten leggen door middel van de Jaarstukken 2014 verantwoording af over de Begroting 2014.

Het jaarverslag bestaat uit:
- de programmaverantwoording
- de paragrafen zoals voorgeschreven volgens het Besluit begroting en verantwoording

De jaarrekening bestaat uit:
- het overzicht van baten en lasten in de rekening en de toelichting
- de balans en de toelichting

Verder worden nog de "overige gegevens" verstrekt, waaronder de goedkeurende controleverklaring van de accountant.

Hierna beschrijven wij kort de onderdelen van de Jaarstukken 2014

De programmaverantwoording
De programmaverantwoording is opgebouwd uit de programma’s, die weer zijn onderverdeeld in producten en vervolgens zijn ingedeeld naar beleidsopgaven. In de programmaverantwoording wordt per programma/product/beleidsopgave ingegaan op de realisatie van doelstellingen en resultaten die in de Begroting van 2014 zijn opgenomen. In blauw zijn de doelstellingen en te behalen resultaten vanuit de begroting 2014 opgenomen en in geel is de realisatie daarvan opgenomen. Vervolgens is de status van het resultaat aangegeven, die kan groen, oranje of rood zijn. Bij groen loopt alles volgens planning, bij oranje is er vertraging en bij rood is de doelstelling niet gerealiseerd. Is de status oranje of rood dan is toegelicht waarom het niet loopt zoals eerder gepland was.
Daarnaast wordt, indien van toepassing, ingegaan op ontwikkelingen met betrekking tot de producten. Dit kan een terugblik zijn, maar ook een ontwikkeling met het oog op de toekomst.
Ten slotte wordt aan het eind van elk programma aangegeven wat het gekost heeft en wordt op grotere verschillen een toelichting gegeven.

Hierna volgt een overzicht van de grotere afwijkingen, dit conform ''Statenstuk 2012-526 Advies uitgangspunten programmaplan begroting 2013''; worden deze bondig toegelicht. De norm voor de rapportage over afwijkingen ten opzichte van de door Provinciale Staten vastgestelde begroting is vastgesteld op € 250.000,-- op programmaniveau. Binnen de programma's worden de belangrijkste afwijkingen van meer dan € 50.000,-- op productniveau toegelicht. Tevens is in het overzicht aangegeven waardoor de onderbesteding is veroorzaakt, in welke mate de provincie onderbesteding heeft kunnen beïnvloeden en in welke mate doelen gehaald zijn. Het gaat dus niet alleen om de omvang van de onderbesteding. Voor de volledigheid geven we niet alleen bij onderbestedingen een toelichting, maar ook bij overschrijdingen.

Resultaat toegelicht volgens Statenstuk 2012-526

Omschrijving

Saldo programma

Toelichting nodig?

Bedrag

Voordeel / nadeel

Resultaat behaald (ja/nee)

Oorzaak overwegend (intern/extern

Hoogte bedrag beïnvloedbaar (ja/nee)

Saldo na verrekening reserves

Programma  1. Samenwerkend Drenthe: Bestuur

648.397

ja

648.397

RUD projectkosten

314.274

V

Ja

extern

ja

Ondersteuning bij functioneren van PS

83.124

V

Ja

intern

ja

Kosten Interprovinciaal overleg (IPO)

182.064

V

Ja

extern

nee

Totaal kleinere verschillen binnen programma

68.934

V

Programma  2. Vitaal Drenthe: Mobiliteit

1.847.916

ja

946.596

Onderhoud en verbeteringswerken N34

556.635

V

nee

extern

nee

Onderhoud wegen

426.858

V

ja

intern

ja

Afwikkeling voorgaand jaar wegen

199.258

V

ja

intern

ja

Overige opbrengsten schadeafhandeling

150.234

V

ja

extern

ja

Onderhoud bruggen en gemalen

58.824

V

ja

intern

ja

Onderhoud Vaarwegverbinding Erica - Ter Apel

171.609

V

ja

intern

ja

Bijdrage Rijk Meppel - De Punt

138.377

V

ja

intern

ja

Bijdrage van waterschappen in voedingsgemalen

112.903

V

ja

extern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

33.218

V

Programma  3. Vitaal Drenthe: RSP

918.327

ja

0

Verbetering spoor Zwolle Coevorden en Emmen

-138.608

N

ja

intern

ja

Bereikbaarheid Emmen Atalanta

79.885

V

ja

intern

ja

Ruimtelijk Economisch Programma

995.000

V

nee

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

-17.950

N

Programma  4. Vitaal Drenthe: Welzijn, jeugdzorg, onderwijs en sport en cultuur

-43.164

nee

-43.164

Koloniën van Weldadigheid en herbestemming karakeristiek bezit

-85.820

N

ja

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

42.656

V

Programma  5. Vitaal Drenthe: Ruimtelijke ontwikkeling

334.141

ja

334.141

Bijdrage in kosten Regiovisie Groningen - Assen 2030

204.646

V

nee

extern

nee

Afwikkeling voorgaand jaar

56.351

V

ja

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

73.144

V

Programma  6. Groen Drenthe: Water, Milieu en Bodem

525.601

ja

439.942

Afwikkeling voorgaand jaar

51.324

V

ja

intern

ja

Opbrengst grondwaterheffing

57.573

V

ja

extern

nee

Uitvoeringsprogramma externe veiligheid

107.687

V

nee

extern

ja

Doorbetaalde leges aan gemeenten en coördinatiekosten Wabo

156.481

V

ja

extern

ja

Leges en andere rechten

-170.357

N

ja

extern

ja

Kosten uitvoering bodemsaneringsprogramma

225.546

V

nee

extern

nee

Kosten monitoring voormalige stortplaatsen en afwikkeling verplichtingen

64.720

V

ja

intern

ja

Bijdragen gemeenten in kosten bodemsaneringen

-143.833

N

ja

extern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

176.460

V

Programma  7. Groen Drenthe: pMJP, Natuur en landschap en Landbouw

1.707.319

ja

24.693

Ontwikkelopgave verwerving en inrichting

-3.264.958

N

ja

extern

nee

Aanpak stikstof (PAS) DU

3.228.018

V

nee

extern

nee

GWO (Bij12)

466.403

V

ja

extern

nee

Beheer binnen EHS (DR.) (incl. beheer buiten EHS)

1.028.525

V

nee

extern

nee

Opbrengsten ontwikkelopgave

301.482

V

ja

extern

nee

Inkomensoverdrachten (PAS)

258.688

V

ja

extern

nee

Nationale Parken

-157.600

N

ja

intern

ja

Vitaal Platteland tenders

338.586

V

nee

intern

ja

Recreatie & Toerisme, sociaal economische vitalisering en landbouw

119.248

V

ja

extern

nee

Grondgebonden landbouw

-119.186

N

ja

extern

nee

Uitfinanciering ILG verplichtingen overig Natuur

989.152

V

nee

extern

nee

Opbrengst verkoop grond en gebouwen

-1.544.085

N

nee

extern

nee

Totaal kleinere verschillen binnen programma

63.046

V

Programma  8. Groen Drenthe: Klimaat en Energie

593.154

ja

593.154

Projecten Milieu en Energie en afwikkeling voorgaand jaar

176.244

V

ja

extern

ja

Subsidie inzake Green Deal

195.094

V

nee

intern

ja

Ombouwregeling auto's

71.600

V

nee

intern

ja

Europa project"Groen Gas"

145.045

V

nee

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

5.171

V

Programma  9. Innovatief Drenthe: Economische zaken en arbeidsmarkt

-262.530

nee

276.423

Bijdragen in projecten versterking economische structuur

-602.785

N

ja

intern

nee

Bijdragen derden voor projecten versterking economische structuur

50.000

V

nee

extern

ja

Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM)

206.100

V

nee

intern

ja

Structuurversterking recreatie en (zorg)toerisme

186.560

V

nee

intern

ja

Afwikkeling (subsidie) vorig boekjaar

55.266

V

ja

intern

ja

Landbouw structuur versterking

-144.528

N

ja

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

-13.143

N

Programma 10. Middelen en bedrijfsvoering

195.941

nee

70.941

Onvoorziene uitgaven

50.000

V

ja

intern

nee

Doorberekende kosten garantstelling

125.000

V

ja

extern

nee

Rente van belegd kasgeld

-103.521

N

ja

extern

nee

Opbrengst opcenten op hoofdsom motorrijtuigenbelasting

293.415

V

ja

intern

ja

Concernopleidingen

107.319

V

nee

intern

ja

Financiele adviezen en controlekosten

108.951

V

ja

intern

ja

Toegerekende apparaatskosten

-374.446

N

ja

intern

ja

Bijdrage van de kostenplaats kapitaallasten

-314.854

N

ja

intern

ja

Werkplek en Server kosten

119.798

V

ja

intern

ja

Grafische diensten

109.262

V

ja

intern

ja

Totaal kleinere verschillen binnen programma

75.015

V

saldo na reserves

De paragrafen
In de paragrafen die zijn voorgeschreven worden onderwerpen behandeld die van belang zijn voor het inzicht in de financiële positie van de provincie. Dit is inclusief de niet verplicht op te nemen paragraaf I.2.8 Reserves en voorzieningen. De paragrafen bevatten een verslag van de realisatie van beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten en lokale heffingen.

Het overzicht van baten en lasten in de rekening
Via vaststelling van de begroting autoriseren de staten het college tot het doen van uitgaven. Over de realisatie daarvan wordt in het overzicht van baten en lasten in de rekening per programma verslag gedaan. Gezien het belang van een goed inzicht in de baten en lasten, worden de baten en lasten per programma weergegeven in een afzonderlijk overzicht. Dit overzicht is integraal; dat wil zeggen dat het alle baten en lasten bevat, zoals opgenomen in het programmaplan bij de Begroting 2014. Daarnaast wordt een overzicht verstrekt van de saldi per programma. In een beknopt overzicht is per programma een specificatie opgesteld. De lasten zijn daarbij positief weergegeven en baten negatief. In de kolom verschil staat dan vervolgens het resultaat ten opzichte van de begroting 2014 na wijziging. Zijn de bedragen in de kolom Verschil positief, dan is sprake van een voordeel en is het bedrag negatief dan betreft het een nadeel.

De balans met toelichting en de overige gegevens
Inzicht in de financiële positie is van belang, mede met het oog op de continuïteit van de provincie. Daarom besteden wij afzonderlijk aandacht aan de financiële positie, zoals deze te bepalen is op basis van de balans. Speciale aandacht geven wij aan de investeringen, personeelssterkte, de Verordening dwangsom en de voorgeschreven verantwoording Single information en single audit (Sisa) en verantwoording inzake de Wet normering topinkomens (WNT).

Vanuit het Besluit begroting en verantwoording zijn dit jaar beperkte eisen naar voren gekomen die van beperkte invloed zijn op de indeling van jaarstukken. Als voorbeeld kan aangegeven worden dat de opzet van de paragraaf Verbonden partijen is aangepast.