Toelichting op de balans per 31 december 2014

Inleiding

Het verloop van enkele posten gedurende het jaar is weergegeven in een mutatieoverzicht. De bedragen in de overzichten zijn in duizenden euro’s. De balans is conform de voorgeschreven wijze van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) opgesteld.

Materiële vaste activa    (€99.891)

(x € 1.000,--)

Boekwaarde
1 januari 2014

Investeringen

Afschrijving

Bijdragen
derden

Boekwaarde 31
december 2014

Bedrijfsgebouwen

           30.387

         446

        1.184

          905

              28.744

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken

  57.484

     7.519

        4.528

       1.882

              58.592

Machines, apparaten en installaties

              13.145

           1.019

        1.610

              12.554

De boekwaarde van de materiële vaste activa is ten opzichte van 31 december 2013 afgenomen met € 1.125.000,--. De investeringen met betrekking tot grond-, weg- en waterbouwkundige werken hebben betrekking op investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. De investeringen die betrekking hebben op de bedrijfsgebouwen, vervoersmiddelen en machines, apparaten en installaties hebben grotendeels betrekking op investeringen met een economisch nut. De Provincie Drenthe kent geen investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. De kapitaallasten van investeringen die worden gefinancierd uit het krediet Investeringen verkeer en vervoer worden gedekt door de bestemmingsreserve Investeringen verkeer en vervoer.

Financiële vaste activa    (€ 156.865)
De financiële vaste activa zijn als volgt te specificeren.

(x € 1.000,--)

1 januari 2014

31 december 2014

Deelnemingen

                      690

                     714

Leningen aan openbare lichamen (artikel 1, van de Wet fido)

           38.000

Hypotheek ambtenaren

                 20.421

                18.410

Overige uitgegeven langlopende leningen

                 86.366

                91.768

Bijdragen in activa in eigendom van derden

                   6.614

                  7.973

Deelnemingen
De provincie Drenthe bezit belangen in diverse instellingen. Deze effecten zijn bestemd om duurzaam ten dienste van de eigen bedrijfsuitoefening te staan.

De volgende belangen zijn per 31 december 2014 in het bezit van de provincie Drenthe.

 ( x 1.000)

aandelen

Intrinsieke waarde

Boekwaarde per 31-12-14

Stille reserve

Nominale waarde

NV Bank Nederlandse Gemeenten

87.750

5.121

199

4.922

219

Groningen Airport Eelde

3.600

4.516

p.m.

4.516

1.252

Nederlandse Waterschapsbank

40

847

4

842

5

Enexis Holding NV

3.414.335

76.891

392

76.498

3.414

Vordering op Enexis BV

45.621

2

2

Verkoop Vennootschap BV

45.621

7.923

7.923

CBL Vennootschap BV

45.621

Claim Staat Vennootschap BV

45.621

1

1

Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij

11

7

p.m.

7

5

Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD)

973

20.395

18

20.377

49

Drentse Holding BV

100

13.100

100

13.000

100

De dividendopbrengsten moeten worden verantwoord in het jaar waarin het recht op het ontvangen van dividend ontstaat. Omdat de algemene vergadering van aandeelhouders pas in het jaar t+1 beslist over het dividend, moet het dividend worden verantwoord in de jaarrekening van het jaar t+1. Op basis hiervan is het dividend opgenomen, dat in 2014 is ontvangen. De aandelen zijn op de balans opgenomen tegen de nominale waarde. Om inzicht te geven in een  reëlere waarde is tevens de stille reserve die in de waarde van de aandelen verscholen zit, aangegeven. Deze waarde is berekend door rekening te houden met de intrinsieke waarde van de deelnemingen en de verhouding van het aandelenbezit van de provincie t.o.v. van de andere aandeelhouders. De aandelen van de NOM en Groningen Airport Eelde NV zijn p.m. gepresenteerd, aangezien de waarde van deze aandelen lager is dan de nominale waarde.

Leningen aan openbare lichamen (artikel 1 van de Wet fido)
De door de provincie verstrekte leningen aan openbare lichamen, als bedoeld in artikel 1, onderdeel a, van de Wet financiering decentrale overheden, zijn als volgt te specificeren.

(x € 1.000,--)

Stand
1 januari 2014

Verstrekte
leningen

Aflossing

Stand
31 december 2014

Rente

Gemeente Smallingerland

    5.000

              5.000

12

Gemeente Velsen

10.000

10.000

46

Gemeente Blaricum

6.000

6.000

4

Gemeente Amsterdam

10.000

10.000

7

Gemeente Maassluis

7.000

7.000

3

Hypotheken ambtenaren
De door de provincie in het verleden verstrekte hypothecaire geldleningen aan ambtenaren zijn als volgt te specificeren.

(x € 1.000)

Boekwaarde
1 januari 2014

Verstrekte
leningen

Aflossing

Boekwaarde
31 december 2014

Rente

20.421

2.011

18.410

718

Overige uitgegeven langlopende geldleningen
De door de provincie verstrekte langlopende geldleningen zijn als volgt te specificeren.

(x € 1.000,--)

Stand
1 januari 2014

Verstrekte
leningen

Aflossing

Stand
31 december 2014

Rente

Verstrekte geldleningen (deposito's)

          53.727

                53.727

  1.817

NV Edon(achtergesteld)

           4.248

                  4.248

     382

RTV Drenthe

           2.961

-11

         182

                  2.768

     106

Drentse Participatie Maatschappij

           1.500

                  1.500

       60

Leningen via NRF

              722

           208

        65

                     865

       13

Gemeente Emmen (DPE Next)

           1.800

        1.200

                  3.000

       85

Dutch Recycling Solutions

              150

                     150

INCAS3

           1.250

        2.800

                  4.050

Stichting Sensor Universe

              620

                     620

Deelneming Enexis

          19.389

                19.389

  1.105

Stichting Energy Challenges

           200

                     200

Zonneleningen SVN

       1.201

                1.201

Bijdragen aan activa in eigendom van derden
De bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn als volgt te specificeren.

(x € 1.000,--)

Boekwaar
1 januari 2014

Investeringen

Afschrijving

Bijdragen
derden

Boekwaarde
31 december 2014

6.614

          2.015

657

          7.973

Uitzettingen met een rentetypische looptijd <1 jaar (€ 205.043)

Vorderingen

(x € 1.000,--)

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Debiteuren

13.272

                  12.811

               -461

Deposito's u/g

              50

-50                   

Rekening-courantverhoudingen met het Rijk

                    182.150

              182.150

Overige vorderingen

           10.082

                 10.082

Van het bedrag dat opgenomen is onder debiteuren heeft een bedrag van € 12.154.000,-- betrekking op vorderingen op openbare lichamen en de rest heeft betrekking op overige vorderingen. Op de vorderingen op debiteuren is een voorziening voor mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht van € 544.000,--. Van het saldo van de vorderingen op 31 december 2014 resteert per 6 februari 2015 € 9.534.000,--. Hiervan hadden € 4.463.000,-- een vervaldatum van na 6 februari 2014.

Liquide middelen   (€ 7.203)
Onder de liquide middelen zijn alle tegoeden opgenomen die per direct ter vrije beschikking van de provincie Drenthe staan.

(x € 1.000,--)

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Groenfonds op Drentse Maat

               814

               1.631

               817

Groenfonds Eerste bebossing landbouwgrond

             1.274

               1.164

             -110

Groenfonds Klimaatbos Drenthe

             1.736

                 378

          -1.358

Groenfonds Garantielening Grondaankoop EHS Drenthe

                    1

                      1

Nationaal Restauratiefonds Hypotheken

             2.238

               2.104

             -134

Nationaal Restauratiefonds Subsidies

                984

                  757

            -227

ING LMA

                186

              -186

ING Zakelijke Rekening

                878

              -878

ABN AMRO Ondernemers Top Deposito

             5.000

           -5.000

ING LMA Spaarrekening

                186

              -186

RABO

                    1

                  -1

ING

                538

              -538

Groenfonds Provincie Drenthe Compensatie-fonds

                  54

                    54

ING Beleggingsrekening

                    1

                  -1

ABN AMRO Ondernemers Loyaal Deposito

             5.000

          -5.000

Nationaal Restauratiefonds Uitvoeringsprogra-mma Koloniën van Weldadigheid

                835

                  835

Ministerie van Financiën Schatkistrekening

         226.320

       -226.320

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Energiebesparing Provincie Drenthe

                157

                  271

                 114

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Duurzaamheidsrekening Provincie Drenthe/Assen

                365

                      1

             -364

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Energiebesparing Gemeente Meppel

                  70

                      5

                -65

Kas

                    3

                      1

                 -2

Overlopende activa (€ 34.109)

( x € 1.000,--)

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Nog te ontvangen inkomsten

                 8.760

             13.339

4.580        

Nog te declareren bedragen

                    612

                  385

             -227

Gedeclareerde bedragen BCF

            10.626

9.940

    -685

Vooruitbetaalde kosten

           14.280

      10.191

 -4.089

Overige overlopende activa

         269

           253

        -16

Nog te ontvangen inkomsten
Dit betreft de raming van een aantal nog te ontvangen bedragen, die ten tijde van het opstellen van de jaarrekening nog niet waren afgewikkeld. De grootste bedragen hebben betrekking op de opcenten motorrijtuigenbelasting december 2014 ad. € 4.491.000,--, de nog te ontvangen rente 2014 m.b.t langlopende leningen ad. 1.865.000, het nog te ontvangen bedrag van de provincie Groningen in het kader van het RSP-project Busstation Gieten ad. € 600.00,-- en de bijdrage o.g.v. bedrijvenregeling ad. € 579.000,--.

Nog te declareren bedragen
Dit betreft de nog in rekening te brengen bedragen bij derden, waarbij de afrekening in 2015 wordt gemaakt.

Vooruitbetaalde kosten
Deze post heeft voornamelijk betrekking op vooruitbetaalde subsidies/bijdragen, fractievergoedingen en verzekeringspremies/abonnementsgelden 2015.

Overige overlopende activa
Dit betreft grotendeels de terug te ontvangen middelen van derden in het kader van de Regeling verplaatsing agrarische bedrijven.

Voorraden

(x € 1.000,--)

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Onderhanden werken derden

              198

                         48

-150

Vooruitbetalingen t.a.v. voorraden

                             1

2

                        1

Eigen vermogen (€ 363.300)

Alle aangegane verplichtingen met betrekking tot de reserves zijn in de balans verwerkt.

(x  € 1.000)

1 januari 2014

Storting

Uitname

31 december 2014

Algemene reserve

               52.800

        11.161

       10.569

                53.393

Bestemmingsreserve

             313.824

        19.458

      69.252

              306.616

Resultaat

3.291

Een gedetailleerd overzicht van alle reserves is opgenomen in de bijlage Staat van reserves en voorzieningen.

Voorzieningen (€ 23.419)
Alle aangegane verplichtingen met betrekking tot de voorzieningen zijn in de balans verwerkt.
De mutaties in voorzieningen kunnen als volgt worden weergegeven.

(x  € 1.000,--)

1 januari 2014

Storting

Uitname

31 december 2014

Voorzieningen t.b.v. derden

         2.636

              73

                  2.709

Voorzieningen  

          20.156

         1.107

              553

                20.710

Een gedetailleerd overzicht van alle voorzieningen is opgenomen in de bijlage Staat van reserves en voorzieningen.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd >1 jaar ( €  253)
De langlopende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd.

 (x 1000,--)

1 januari 2014

Opgenomen

Aflossing

31 december 2014

Rente %

Opgenomen leningen

Stichting Nationaal Groenfonds

              100

                     100

    4,30

Stichting Nationaal Groenfonds

              153

                     153

    4,30

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd <1 jaar (€ 116.188)

Overige schulden (€ 23.770)
De vlottende passiva kunnen als volgt worden gespecificeerd.

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Overige schulden

             13.325

                      18.945

    5.620

Rekening-courantsaldi

             3.615

4.825                         

1.209

Het openstaande bedrag aan crediteuren, dat onder overige schulden is gerangschikt, is per 31 december 2014 € 18.973.000,--. Van het saldo overige schulden heeft € 13.121.000,-- betrekking op schulden aan openbare lichamen en de rest heeft betrekking op overige crediteuren. Van het saldo crediteuren op 31 december 2014 resteert per 6 februari 2015 nog € 376.000,--.

De saldi van diverse rekening-courantrekeningen hebben voornamelijk betrekking op Europese of regionale projecten, waarvoor de provincie de administratie voert.

Overlopende passiva (€ 92.418)
De overlopende passiva kunnen als volgt worden gespecificeerd.

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

Nog te betalen posten

89.554

              70.506

-19.048

Verstrekte voorschotten

                 -21

                      21

Diverse overlopende posten

               1.613

           781

           -833

Vooruit ontvangen bedragen specifieke uitkeringen

          22.088

       21.144

       -945

Bruto lonen en netto salarissen

                      7

                        -7

Nog af te dragen sociale premies en loonheffing

                     -5

                        5

Te verrekenen saldi met medewerkers

                  -4

                        4

Te verrekenen BTW

                   53

                       -13

                      -66

Nog te betalen posten
Onder de Nog te betalen posten is het totaal van de aangegane verplichtingen per 31 december 2014 verantwoord.

Diverse overlopende posten
Onder deze post zijn overige vooruit ontvangen inkomsten verantwoord.

Vooruit ontvangen bedragen specifieke uitkeringen
Onder deze post zijn middelen verantwoord die van derden (overheidslichamen) zijn ontvangen met een specifiek bestedingsdoel.

De vooruit ontvangen bedragen specifieke uitkeringen kunnen als volgt worden gespecificeerd.

1 januari 2014

31 december 2014

Ontwikkeling

BDU overig

 10.446

            10.540

          94

BDU openbaar vervoer

        6.182

               6.905

                 724

Bodemsaneringen

       2.205

                    2.205

Saneringsmaatregelen industrielawaai

                   996

               -996

Stedelijke vernieuwing

                   106

               -106

Jeugdzorg

                   797

                     18

               -780

BTW ILG-DLG

                   877

                       877

Leren voor duurzaamheid

            -126

                  126

Overloop ontvangen gelden CPO

8

               -8

ISV 3 Stadsvernieuwing en herstructurering

                     54

                  54

ISV 3 Geluid

                     58

                         58

ISV 3 Bodem

                   487

                       487

Te verrekenen BTW
Het betreft hier nog te verrekenen BTW over de maand december 2014 en overlopende BTW.

Niet in de balans opgenomen belangrijke financiële langlopende verplichtingen
Conform artikel 53 Besluit begroting en verantwoording worden hieronder de volgende contracten vermeld met een langdurig karakter.

Catering

240

Beveiliging, receptie en telefonie

200

Drukwerkmachines

118

Schoonmaak

269

Autohuur

20

Autolease

385

Verzekeringen

268

Accountantskosten

40

Gas, water en elektriciteit

270

Onderhoud hard- en software

1.346

Vracht-, porti- en verzendkosten

60

Onderhoud liften

9

Bestuursakkoord Natuur
In de periode voorafgaand aan de ILG-periode 2007 – 2013 zijn de door de Dienst Regelingen (thans RVO; Rijksdienst voor Ondernemend Nederland), onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken, verplichtingen aangegaan naar particulieren en terrein beherende organisaties voor de inrichting en beheer van nieuwe natuur. Daarnaast zijn verplichtingen voor functieverandering aangegaan zodat agrarische grond kon worden omgezet naar natuur. Als gevolg van de afronding van het Investeringsbudget Landelijk Gebied en het aangaan van het bestuursakkoord Natuur zijn deze verplichtingen overgegaan de provincies. Dit betekent dat de provincie verantwoordelijk is voor de uitfinanciering van de door RVO aangegane verplichtingen, in plaats van het Rijk.

In april 2015 is door de Commissie Besluit Begroting en Verantwoording besloten dat:
1. De verantwoordingswijze van subsidies die zijn verstrekt vóór 2014 ongewijzigd blijft. Dit betekent dat de jaarlijks uitbetaalde jaarschijf wordt verantwoord als last en de resterende verplichting wordt toegelicht onder de niet in de balans opgenomen verplichtingen.
2. Verstrekte subsidies vanaf 2014: de last wordt verantwoord zodra en voor zover aan de subsidievoorwaarden is voldaan. Vanaf 2014 speelt de tussenkomst van het Rijk geheel geen rol meer en bestaat geen aanleiding meer om te spreken van een uitzonderingssituatie. Vanaf 2014 dienen de toegekende subsidies volledig als last te worden verwerkt in het toekenningsjaar, indien sprake is van een onvoorwaardelijke subsidie of subsidievoorwaarden die voor een onbeperkte tijd zijn aangegaan. In het laatste geval is het namelijk niet mogelijk om jaarlijks een toe te rekenen bedrag te bepalen. De last moet dan in 1x genomen worden bij toekenning met daartegenover een verplichting voor ‘nog te betalen subsidies’. Dit betekent dat alle subsidieverplichtingen uit hoofde van functieverandering, inrichting en beheer die vóór 2014 zijn aangegaan op basis van het kasstelsel dienen te worden verwerkt in de jaarrekening.

De (restant) verplichtingen die RVO voor ons is aangegaan, maar nog niet als last zijn verantwoord (en dus nog niet zijn betaald) bedragen ultimo 2014 €  94.151.121,-- . Dit bestaat uit:

Functiewijziging   € 34.660.775
Inrichting €   1.216.530
Beheer € 58.273.816
Totaal € 94.151.121

In de meerjarenbegroting is met de jaarlast voortvloeiende uit deze verplichtingen rekening gehouden. Wel impliceert de uitspraak van de Commissie BBV dat vanaf volgend jaar voor de nieuwe beschikkingen de lasten voor beheer in het jaar waarop het beheer betrekking heeft moeten worden verantwoord en niet meer in het jaar (t+1) van de financiële afwikkeling. De uitfasering van de aangegane verplichtingen voor 2014 zullen op kasbasis worden verantwoord zodat er de komende 6 jaren sprake zal zijn van een last wegens uitfinanciering en wegens nieuwe verplichtingen aangegaan voor een beheerjaar.

Naast de verplichtingen inzake beheer welke zijn aangegaan door RVO, zijn door de provincie Drenthe verplichtingen aangegaan voor collectief beheer. Collectief beheer heeft betrekking op een aantal agrariërs waarvoor de subsidie gezamenlijk wordt aangevraagd, beschikt en afgewikkeld.
De door de provincie te betalen subsidie hangt af van de door de subsidieontvanger (zijnde het collectief) werkelijk gerealiseerde beheerprestaties. Na afloop van het beheerjaar vindt afrekening plaats. Gezien de aard van de regeling wordt door RVO vooraf geen inschatting gemaakt van het over het jaar 2014 in totaal te betalen bedrag uit hoofde van collectief beheer. Omdat geen inschatting door RVO beschikbaar is van de verplichtingen uit hoofde van collectief beheer ultimo 2014, zijn deze niet verwerkt in de jaarrekening 2014. In 2014 is inzake collectief beheer een bedrag van € 722.459,-- betaald, welke betrekking heeft op in 2013 uitgevoerd collectief beheer.

Overgedragen verplichtingen de Dienst Landelijk Gebied (DLG)
Als onderdeel van het decentralisatiesakkoord Natuur zijn de (natuur)taken welke voorheen (tot 1 maart 2015) door de Dienst Landelijk Gebied (DLG)  werden uitgevoerd, overgegaan naar de provincies. Voor de provincie Drenthe betekent deze transitie dat deze per 1 maart jongstleden circa 52 FTE heeft overgenomen van de DLG. Daarnaast heeft de provincie Drenthe ook circa 24 FTE voor de provincie Groningen overgenomen en in dienst genomen. Per 1 maart 2015 is de organisatie van de provincie Drenthe dus uitgebreid met circa 76 FTE. Voor de uitvoering van de nieuwe taken ontvangt de provincie Drenthe vanaf 1 maart 2015 op jaarbasis een bedrag van € 5,3 miljoen uit het provinciefonds (en provincie Groningen: € 2,5 miljoen).

De in het kader van de verschillende projecten door DLG aangegane verplichtingen en activa (bijvoorbeeld vorderingen) zijn eveneens per 1 maart 2015 overgekomen naar de provincie Drenthe. Per 31 december 2014 bedroegen de openstaande verplichtingen van de DLG die aan de provincie zijn overgedragen € 30.972.737,--. De overgedragen openstaande claims op derden (berekende vorderingen) bedroegen € 12.430.813,--.